Vikipedi (Wikipedia), Akademik Çalışmalar için Geçerli Bir Kaynak Mıdır?
Kimler kütüphane kartlarını hatırlıyor? Ben hatırlıyorum; hatta verilen ödevleri araştırmak için kitap sırası beklediğimi, kütüphaneye geç teslim ettiğim kitap için ceza ödediğimi bile hatırlıyorum. Yeni nesillere oldukça tuhaf gelecek bu şeyler, bir zamanlar öğrencilerin, araştırmacıların ve akademisyenlerin hayatında büyük yer tutuyordu.
İnternet’in hayatımıza girmesiyle, artık neredeyse tüm kütüphane kartları yok oldu ve yerini çevrim içi üyelikler aldı. Birçok akademik kaynağa oturduğumuz yerden ulaşabiliyoruz, istediğimiz araştırmayı okuyabiliyoruz. Peki, bu kadar kaynak arasında doğru olanı bulabiliyor muyuz?
Vikipedi uygun bir kaynak mı?
İnternet’te bulunan doğruluğu tartışmalı kaynaklar arasında en başı Wikipedia, Türkçe adıyla Vikipedi çekiyor. Bağımsız bir platform olan Vikipedi, kullanıcıların katkılarıyla içerik oluşturuyor ve onların bağışları ile ayakta duruyor. Günden güne büyüyen içeriği ile çevrim içi bir ansiklopediye dönüşen bu platform, çoğu kişi için bilgiye ulaşmanın en kestirme yolu olarak görülüyor. Çoğu akademik makalelerde, hatta bitirme tezlerinde bile referans olarak Vikipedi içerikleri gösteriliyor. Peki, bu doğru mu?
Bence hayır, çünkü Vikipedi’de oluşturulan her içeriğin doğruluğu yine kullanıcılar tarafından denetleniyor, hatta birçoğu denetlenmiyor bile diyebiliriz. Vikipedi’de gördüğünüz yanlış bir bilgiyi düzeltmek için yaptığınız uyarılar ise çoğu zaman işe yaramıyor ve o bilgiler insanları yanıltmaya devam ediyor. Bilgiler dışında, sitede imla hataları da çokça bulunuyor. Bu yüzden, referans gösterilen kaynakların doğruluğunun ve geçerliliğinin oldukça önemli olduğu akademik çalışmalarda, Vikipedi’yi geçerli bir kaynak olarak göstermek çok iyi bir fikir değil.
Vikipedi ne için kullanılabilir?
Vikipedi’nin sahip olduğu içeriği hiç mi kullanmamalıyız; tabii ki hayır. Bu platform, içerdiği bilgi çeşitliliği ile araştırmalarımız için önemli bir başlangıç noktası olabilir. Bu kadar farklı bilginin bir arada bulunduğu çevrim içi bir ansiklopedi, yeni fikirler oluşturmak ve oluşan fikirlerimize ilk basamağı eklemek için oldukça yararlıdır.
Vikipedi, oluşturulan içeriklere katkıda bulunmamıza ve yeni içerikler oluşturmamıza olanak sağlayarak, yeni nesil bilgi paylaşımının en güzel örneklerinden birini vermiştir. Ama unutulmamalıdır ki bu platform, her konu hakkında genel bilgiler verir ve içerikler her zaman doğru değildir. Akademik bir çalışmanın ise birincil ve ikincil derecede kaynaklara sahip olması ve referansların doğruluğu konusunda ciddi şüphelerin bulunmaması gerekir. Bu yüzden, bilimsel geçerliliği konusunda ciddi şüpheler bulunan ve her an değişebilir bilgileri akademik çalışmalarımızda kullanmamız doğru değildir.
