Doğru Referansları Nasıl Seçeceksiniz?
Akademik bir çalışmanın bir dergide yayınlanması için birtakım stratejik hamleler gereklidir. Aslında, akademik yayınlar güvenilirlik temeli üzerine kuruludur. Özellikle de referanslar, akademik bir makaleyi güvenilir kılan en önemli unsurlardan biridir. Çalışmanızın herhangi bir yayıncı tarafından ciddiye alınması için öncelikle iyi referanslara ihtiyaç vardır. Elbette ki, burada Vikipedi ya da ona benzer başka sitelerin referans gösterilmesinden bahsetmiyoruz. Eğer referanslarınızı stratejik bir biçimde seçerseniz, bir araştırmacı olarak güvenilir olduğunuz izlemini verebilirsiniz. Doğru referansları seçtikten sonra, çalışmanızın yayınlanması için hemen hemen her şey lehinize işleyecektir.
Peki, doğru referanslar nasıl seçilebilir?
Öncelikle, alıntılama konusunda, birkaç temel noktayı paylaşmak istiyoruz. Daha sonra da bu konuyla ilgili bazı detaylara değineceğiz.
Yazınızı çok fazla kaynak göstererek şişirmeyin. Unutmayın ki, fazla referans vermek metninizi daha iyi göstermeyecektir! Ayrıca, aynı kaynağa sıklıkla referans vermekten uzak durmalısınız.
Doğru referansları seçmenin yolu, aşağıda sıraladığımız detaylardan geçecektir:
• Mutlaka orijinal kaynağa bakın: En önemli araştırmalara diğer bilim insanları tarafından yüzlerce ve belki de binlerce kez atıfta bulunulur. Hatta bazen en kritik çalışmalardan diğer bilim insanlarının verdiği referanslar sayesinde haberdar olunur. Argümanınızı, söz konusu alanda önemli bir etki yaratmış bu çalışmalardan biri ile ilişkilendirmek istiyorsanız, orijinal çalışmayı okumanız şart. Bu yazıya referans veren ikincil kaynak yerine, orijinal çalışmanın yazarına atıfta bulunmalısınız. Bu süreç sayesinde, konu hakkında daha çok bilgi edinmekle kalmayacaksınız. Aynı zamanda, çalışmanızı değerlendiren editörler alanında ünlenmiş bu isimlere zaten aşina oldukları için, referanslarınızla dikkatlerini de çekebileceksiniz. Bu isimler onların gözünde güvenilir olduğu için, muhtemelen sizin de güvenilir bir araştırmacı olduğunuzu düşüneceklerdir.
• Alıntılama oranı yüksek makaleleri seçin: Herhangi bir bilim dalının durumu hakkında genel bir bilgiye sahip olmak için, öncelikle söz konusu alandaki alıntılama oranı yüksek makaleleri okumak gerekir. Thomson-Reuters’ın Web of Science sitesi gibi siteler sayesinde makaleler alıntılanma oranlarına göre sıralanabiliyor. Herhangi bir konu üzerine yürütülen en önemli ve temel araştırmaları bulmanın en kolay yollarından biri budur. Kendi çalışmanızda bu makaleleri referans olarak göstermek, makalenizi değerlendiren kişilere bu alana gerçekten hâkim olduğunuzu gösterecektir.
• Başvurduğunuz derginin makalelerine referans verin: Çalışmanızı değerlendirecek kişiler, muhtemelen derginin düzenli okuyucusudur. Hatta kendi makalelerini söz konusu dergide yayınlamış ya da daha önce yayınlanmış başka makalelerin hakemliğini yapmış da olabilirler. Bu sadece güvenilir bir izlemin yaratmanıza yardımcı olmayacaktır. Aynı zamanda, size ilgili alanda ne derece yetkin olduğunuzu sergileme fırsatını da sunacaktır. Hepsinin ötesinde bu, değerlendirmeyi yapacak kişinin egosunu okşayacak stratejik bir hamledir. Bu sayede, editörlere ve dergiye önem verdiğinizi hissettirebilirsiniz. Eğer en nihayetinde makalenizi yayınlamaya karar verirlerse, dergi değerli bir referans daha elde etmiş olacaktır.
Yayınlatabilme sanatı
Aslında makalenizi yayınlatmak için kullanabileceğiniz başka taktikler de vardır. Yani deyim yerindeyse, makale yayınlatmanın da bir sanatı vardır. Elbette ki, bu taktikler zaman ve tecrübe ile geliştiriliyor. Biz bu yazıda, yayınlanma sürecinin önemli bir parçası olan “doğru referans seçimi” konusu ile ilgili kendi tecrübelerimizi paylaşmak istedik. Umuyoruz ki, yolun henüz başında olanlara biraz olsun yardımcı olabilmişizdir.
