Çalışmanız İçin En Uygun Araştırma Metodolojisini Nasıl Seçersiniz?
Araştırma metodolojisi, araştırma projenizin kapsayıcı stratejisini ve gerekçesini ifade eder. Hedeflerinize uygun bir yaklaşım geliştirmek için alanınızda kullanılan metotları (yöntemleri) ve bunların arkasındaki teorileri veya ilkeleri incelemeyi içerir. Yöntemler ise verileri toplamak ve analiz etmek için kullandığınız belirli araçlar ve prosedürlerdir (örneğin, deneyler, anketler ve istatistiksel testler gibi).
Araştırma konunuzu seçmeyi bitirdikten sonra, sırada ne olduğunu merak ediyor olabilirsiniz. Bu yazımızda, araştırmanıza destek olabilecek en iyi araştırma metodolojisini nasıl seçeceğinizi ele alacağız. Araştırma metodolojinizi doğru seçmek, projenin amacını ve hedeflerini daha da netleştirdiği için hem araştırmacıların kendisi hem de bilimsel camianın bütünü için son derece önemlidir. Yazımızda, farklı alanlarda yapılan araştırmalarda kullanılan en popüler metodolojilerden bazılarını sizler için derledik.
Araştırma Hedeflerini ve Potansiyel Yöntemleri Tanımlama
Hedeflerinizi belirlemek, araştırma projeniz için özel yöntemi belirlemede atmanız gereken ilk adımdır. Araştırma yöntemlerinin iki temel alt grubu vardır: nitel araştırmalar ve nicel araştırmalar. Hangisinin en iyi seçenek olduğunu belirleyen şey ise araştırma sorularınız ve tercihlerinizdir. Çoğu durumda, ideal bir araştırma stratejisi hem nitel hem de nicel yöntemleri içeren karma yöntemler yaklaşımı olmaktadır.
Nitel Yöntemler
Araştırmanızın amacının bilginizi derinleştirmek, bir cihaz veya yöntem hakkında daha spesifik bilgiler edinmek, fikirleri, anlamları ve düşünceleri keşfetmek veya hedef kitlenizi dürüstçe anlamak olduğunu varsayalım. Bu durumda, aşağıdaki niteliksel yöntemler ihtiyaçlarınız için uygun olabilir.
i) Araştırmanızın katılımcıları eğer hedef kitlenizin tipik birer temsiliyse odak gruplarını kullanabilirsiniz. Odak grupları homojen veya heterojen olabilir. Yeni fikirlere ihtiyaç duyduğunuzda, yeni ürünleri veya yöntemleri değerlendirmek istediğinizde, farklı stratejileri geliştirmek istediğinizde veya bir sistem hakkında ön bilgi almak istediğinizde bu yöntemi kullanmayı düşünebilirsiniz.
ii) Mülakatlar. Bu formatta yanıtlayıcılar sorulan sorulara ayrıntılı cevaplar verir ve böylece yarı yapılandırılmış bir formatınız olur. Araştırma konunuz spesifik bir gruba yönelikse ve potansiyel olarak hassas sonuçlar önem arz ediyorsa, bir veya birkaç yanıtlayıcıdan daha derin içgörüler toplamak gerekiyorsa bu yöntemi kullanabilirsiniz.
iii) İnsanların yönelimlerinin tam bir görünümünü sağladığı ve belirli bir alandaki tüketici davranışını daha kapsamlı bir şekilde ifade edebildiği için jeo-uzamsal bir anlayış elde etmenin hayati olduğu durumlarda hareket kalıpları tercih edilir.
iv) Sosyal medya dinleme, tüketicilerden dijital ortamlarında bilgi toplamak ve içgörüler elde etmek için çok yararlı olan daha yeni bir yöntemdir. Bu yöntem, toplumun veya belirli bir grubun belirli konular hakkında neler söylediğini anlamanıza yardımcı olabilir.
Nicel Yöntemler
Araştırmalarda ikinci metodolojik yaklaşım grubu niceldir. Araştırma sorusundaki bir şeyi ölçmek, test etmek veya doğrulamak için kullanılır ve aşağıdaki yöntemler nicel veri toplamanın bazı yollarıdır.
i) Anketler. Yüz yüze veya dijital anketler aracılığı ile çeşitli konulardaki görüşleri araştırabilirsiniz. Anketler, diğer nicel yöntemlerden farklıdır, çünkü tüm popülasyonun istatistiksel çıkarımlarına izin veren daha büyük bir ölçekte de uygulanabilir. Bir kitleyi anlamanız, hedeflenen sonuçları toplamanız, belirli soruları yanıtlamanız veya belirli özellikleri ölçmeniz gerektiğinde, anketler oldukça uygundur.
ii) Eğer araştırmanız özellikle pazarlar ve pazarlama sistemleri üzerine ise; perakende denetimi Böylece bir markanın ürün veya hizmetlerinin hedeflenen perakende satış noktalarındaki sağlığını ve genel durumunu analiz edebilirsiniz. Pazar hacmini veya pazar payını tanımlamak veya çeşitli ürünler ve çeşitli piyasa katılımcılarının karşılaştırmalı bir analizini yapmak istiyorsanız bu yöntemi seçebilirsiniz.
iii) Lojistik izleme, tedarik zinciri hakkında gerçek zamanlı ve temel seviyede bilgiler toplamak için kullanılan bir yöntemdir. Ürün teklifleri veya teslimat hakkında doğrulanmış bilgilere ihtiyacınız varsa bu yöntemi seçebilirsiniz.
Unutulmamalıdır ki araştırma yöntemleri nitel ve nicel olarak ayrılsa da bunların çoğu, verilerin nasıl toplandığına ve nasıl analiz edildiğine bağlı olarak her ikisi için de kullanılmaktadır.
Bazı Pratik Hususlar
Spesifik bir yöntemin araştırmanız için doğru olup olmadığını kontrol etmenin son adımı ise neredeyse amaç kadar önemli olan bazı pratik hususlar üzerinde düşünmektir. Zaman, kaynaklar, finansal fırsatlar, veri mevcudiyeti ve katılımcılara erişim gibi bazı fiziksel özellikler başlangıçta daha az kritik gibi görünebilir. Ancak, bunlar sonuç olarak tüm araştırma projelerinde kapsamlı değişikliklere neden olabilirler. Araştırma çalışmasının ilk başlangıcından önce bu soruları da ele aldığınızdan emin olmanız gerekmektedir.
Araştırmanın amacı, yöntemi seçmenin birincil nedeni gibi görünse de hem pratik hususları hem de araştırmanın amacını göz önünde bulundurmak son derece önemlidir, çünkü yalnızca ikisi birlikte olduğu halde kişilere ve araştırmanın kendisine fayda sağlayacaktır. Önce hedefi belirleyin, ikinci olarak yönteminizi seçin ve üçüncü olarak da gerekli kaynakların kullanılabilirliğini kontrol edin. Bu işi, en uygun yöntemi seçmenize ve projeyi sizin adınıza yürütmenize yardımcı olabilecek bazı danışmanlık şirketlerine de yaptırabileceğiniz durumlar olabilir.
Hangi Araştırma Metodolojisini Kullanacağınıza Nasıl Karar Verirsiniz
Kullandığınız araştırma yöntemleri, araştırma sorunuzu yanıtlamak için ihtiyaç duyduğunuz veri türüne bağlıdır. Bir şeyi ölçmek veya bir hipotezi test etmek istiyorsanız, nicel yöntemler kullanın. Fikirleri, düşünceleri ve anlamları keşfetmek istiyorsanız, nitel yöntemler kullanın. Büyük miktarda hazır veriyi analiz etmek istiyorsanız ikincil verileri kullanın. Nasıl üretildiğini kontrol ederek amaçlarınıza özel veriler istiyorsanız, birincil verileri toplayın. Değişkenler arasında neden-sonuç ilişkileri kurmak istiyorsanız deneysel yöntemler kullanın. Bir araştırma konusunun özelliklerini anlamak istiyorsanız, betimleyici yöntemler kullanın.
Araştırma Metodu (Yöntemi) ve Metodolojisi Arasındaki Farklar Nelerdir
Amacınız daha kısa bilimsel makalelerle belirli bir çalışmanın bulgularını raporlamak ise, basit bir yöntem bölümü yazarak ne yaptığınızı basitçe anlatabilirsiniz. Bir tez veya kapsamlı bir araştırma makalesi gibi daha uzun veya daha karmaşık bir araştırma projesinde ise, muhtemelen araştırma sorularını yanıtlama yaklaşımınızı açıkladığınız ve yöntem seçiminizi desteklemek için ilgili kaynakları belirttiğiniz uzun ve kapsamlı bir metodoloji bölümü dahil etmeniz gerekecektir.
Peki bir araştırma metodolojisi nasıl yazılır? Tezinizde veya raporunuzda, araştırmanızı yapmak için kullandığınız yöntemleri tartışmanız gerekecektir. Metodoloji bölümü ne yaptığınızı ve nasıl yaptığınızı açıklayarak okuyucuların araştırmanın güvenilirliğini ve geçerliliğini değerlendirmesine olanak tanır. Şunları içermelidir:
- Yaptığınız araştırmanın türü
- Verilerinizi nasıl topladığınızın bilgisi
- Verilerinizi nasıl analiz ettiğiniz
- Araştırmada kullandığınız araç ve gereçler
- Bu yöntemleri seçme nedenleriniz
Metodolojinizi paylaşmak, araştırmanıza meşruiyet kazandırır. Güvenilmez veya hatalı metodoloji, güvenilmez veya hatalı sonuçlar üretir. Araştırmanızın okuyucusu, ulaştığınız sonuçların geçerli olması için kabul edilmiş uygulamaları takip etmenizi bekler. Rapor ettiğiniz metodolojinin tekrarlanabilir olması gerekir, yani hakkında yazdığınız yöntemleri kullanan herkesin ulaştığınız sonuçlara varması gerekir.
Metodoloji bölümü genellikle geçmiş zamanda yazılmalıdır. Alanınızdaki akademik stil kılavuzları, farklı çalışma türleri için nelerin dahil edileceğine dair ayrıntılı yönergeler de sağlayabilir. Örneğin, bir APA yöntemleri bölümü yazmak için APA’nın gerektirdiği belirli yönergeleri kullanmanız gerekmektedir. Bu kısmı oluştururken araştırmaya genel yaklaşımınızı tanıtarak başlayın. Hangi araştırma problemini veya sorusunu araştırdınız? Örneğin, bir şeyin özelliklerini sistematik olarak tanımlamayı, az araştırılmış bir konuyu keşfetmeyi veya bir sebep-sonuç ilişkisi kurmayı mı amaçladınız? Ve bu amaca ulaşmak için ne tür verilere ihtiyacınız vardı? Nicel verilere (sayılarla ifade edilen) veya nitel verilere (kelimelerle ifade edilen) ihtiyacınız var mıydı? Birincil verileri kendiniz mi toplamanız gerekiyor, yoksa başka biri tarafından toplanan ikincil verileri mi kullandınız? Değişkenleri kontrol edip manipüle ederek deneysel verileri mi yoksa müdahale etmeden gözlemler toplayarak tanımlayıcı verileri mi topladınız? Disiplininize ve yaklaşımınıza bağlı olarak, metodolojinizin temelini oluşturan mantık ve varsayımların tartışılmasıyla da başlayabilirsiniz. Bu neden, araştırma sorularınızı yanıtlamak için en uygun yaklaşımdır? Bu, alanınızda standart bir metodoloji mi yoksa gerekçelendirme gerektiriyor mu? Herhangi bir etik veya felsefi düşünce var mıydı? Bu tür araştırmalarda geçerlilik ve güvenilirlik kriterleri nelerdir?
Nicel deneysel bir çalışmada, bir olgunun nedenleri hakkında genelleştirilebilir bilgi üretmeyi hedefleyebilirsiniz. Geçerli araştırma, diğer araştırmacılar tarafından tekrarlanabilecek kontrollü koşullar altında dikkatlice tasarlanmış bir çalışma gerektirir. Nitelde ise belirli bir grup insanın davranışları, sosyal yapıları ve ortak inançları hakkında bağlamsal gerçek dünya bilgisi üretmeyi hedefleyebilirsiniz. Bu araştırma metodolojisi daha az kontrollü ve daha yorumlayıcı olduğundan, katılımınızın ve algınızın sonuçları nasıl etkilemiş olabileceğini göz önünde bulundurarak araştırmacı olarak pozisyonunuzu yansıtmanız gerekecektir.