18

Atıf Yarı Ömrü, Önemi ve Etkileri

“Atıf yarı ömrü”, bir yıl içerisinde atıf yapılan makalelerin yaşlarının orta değeridir. Bu şu anlama gelir: Bir derginin atıf almış makalelerinin yarısı bu orta değerden daha yenidir. Örneğin, 2001 yılında atıf yarı ömrü 7.0 olan bir dergi alalım. Bu dergide atıf almış yazıların %50’si 1995-2001 yılları arasında basılmıştır. Atıf yarı ömrüne sadece 100 veya daha fazla atıf almış yayınlar sahip olabilir.

Atıf hesapları, Türkçesi “Dergi Atıf Raporu” olan Journal Citation Report (JCR) bünyesinde yapılır. JCR’ın ne olduğunu tekrar söylemek gerekirse, Thomson Reuters tarafından çıkarılan yıllık bir rapordur. Fen bilimleri ve sosyal bilimler alanlarındaki akademik yayınlar hakkında bilgiler verir ve bilim alıntılama indeksinin (SCI) bir parçası olarak yayınlanır.

Atıf yarı ömrünün uzun ya da kısa olması bir derginin değeri hakkında bir ima taşımaz. Örneğin bir araştırma dergisi, kendisi ile aynı bilgileri daha hızlı paylaşan diğer bir dergiden daha uzun atıf yarı ömrüne sahip olabilir. Peki, bu değer nerede kullanılabilir veya nasıl bir yararı vardır?

Önemi Nedir?

Atıf yarı ömrü, yayın koleksiyonlarının yönetiminde ve arşivlemede kolaylık sağlar. Ya da bir yayıncı atıf yarı ömrünü farklı pazarlarda rekabette editoryal politikalarını gözden geçirmek için kullanabilir. Zaman içinde atıf yarı ömründeki büyük değişiklikler, derginin formatında bir değişiklik olduğunu gösterebilir. Bir başka deyişle atıf yarı ömrü verilerini incelemek formattaki ve yayınlanma tarihindeki değişiklikleri gösterebilir.

Atıf yarı ömrü her çeşit dergi için kullanılabilir veri sağlama konusunda oldukça önemlidir. Örneğin, bir kütüphane sonradan üye olacağı yayıncıları belirlemek için kullanım istatistiklerini inceliyor ve bir sonuç çıkarmaya çalışıyor. Peki, yıllar önce çıkmış bir basılı kitabın kullanımı ile son yıllarda çıkmış bir elektronik kitabın kullanım istatistiklerini doğru olarak nasıl karşılaştıracaksınız? İşte, bu noktada atıf yarı ömrü rakamları yararlı oluyor.

Atıf yarı ömrünün yanında bir de “yığma atıf yarı ömrü” vardır. İngilizcesi “aggregate cited half life” olan bu sayının hesaplanması atıf yarı ömrü ile neredeyse aynıdır ve benzer bir öneme sahiptir. Belli bir konudaki çalışmaların dönüşüm oranını gösterir. Örneğin 2013 yılında “enerji ve yakıtlar” konusunun yığma atıf yarı ömrü 7’dir. Bunun anlamı şudur: 2013 yılında “enerji ve yakıtlar” konulu dergilerdeki makalelere yapılan tüm atıfların %50’si, bu dergilerde 2007-2013 (2013 de dâhil) yılları arasında yayınlanan makalelere yapılmıştır.

X

Ücretsiz makalelerinizi tükettiniz.

Araştırma yazarlığı ve akademik yayıncılık konusundaki tüm kaynaklarımıza sınırsız erişim sağlamak için ücretsiz üye olun:

  • 320 + blog makaleleri
  • 50+ Web Seminerleri
  • 10+ Uzman podcast
  • 10+ e-Kitap
  • 10+ Kontrol Listesi
  • 50+ İnfografikler