18

Cümle Bağlantısı ve Bağlaçlar Aracılığıyla Yazma Becerilerinizi Geliştirin

Akademik bir yazıda, yazar fikirler arasındaki mantıksal ilişkiyi göstermek ve okuyucuları istediği yöne yönlendirmek için belli kelimeler ve ifadeler kullanmak zorundadır. İşte bağlaç kelimeler ve ifadeler bu yüzden kullanılır. İngilizce’de signalling olarak ifade edilen bu teknik, cümle içindeki dalgalanmaları gidermek amacıyla kullanılır. Çünkü bu ifadelerin düzgün olarak kullanıldığı cümleler okuyucuyu kendine çekerek onlara daha akıcı bir okuma tecrübesi yaşatır. Bağlaç ifadeler başında, sonunda, bir alıntının ortasında veya tırnak işaretini kapadıktan sonra olmak üzere cümlenizin içindeki herhangi bir yerde kullanılabilir.

Düzenleyici ve Destekleyici Bağlaçlar
İki bağımsız cümleyi birbirine bağlayan basit ve küçük bağlaçlara düzenleyici bağlaçlar denir.  Bu bağlaçlar arasında en yaygın kullanılanlar, ve, fakat, veya’dır. ‘’Bundan dolayı’’ veya ‘’bu yüzden’’ bağlaçları da oldukça çok kullanılır. ‘’Bu yüzden’’ ifadesi iki bağımsız cümleyi birbirine bağladığı gibi birinci cümlenin ikinci cümlenin nedeni olduğunu da ifade eder. Örneğin ‘’ Sınava giderken arabanın tekerleği patladı, bu yüzden sınavı kaçırdık’’ cümlesinde ikinci cümlede gerçekleşen olayın nedeni birinci cümlede gerçekleşen olay yüzündendir.

Bileşik Cümlecikler
İngilizce’den hepinizin bildiği bir tanım olan Relative Clauses’lar akademik yazıda da oldukça çok kullanılan bir yöntemdir. Relative Clause’lar adı üstünde bağımlı cümlelerdir. Bu yüzden kendi başlarına bir anlam ifade etmezler. Bu cümlecikler İngilizcede kim, kime, kimin, o ve hangi gibi zamirler ile tanımlanırlar. Daha doğrusu iki cümleyi bu kelimeleri kullanarak bağlarlar. Türkçe’de ise tek bir yüklemi olan ve içinde yan cümlecik bulunan cümlelerdir. Yan cümlenin özelliğine ve yükleme bağlanışına göre değişik gruplara ayrılır. Örneğin ‘’Sınavda kopya çeken öğrencileri sonunda yakaladım’’ cümlesindeki ‘’yakaladım’’ bir yüklemdir.  ‘’Sınavda kopya çeken öğrencileri’’ ise nesnedir.  Nesne içindeki “kopya çeken” sıfat-fiili yan cümlecik yapmış, yan cümleciğin görevi de nesnedir.

Türkçe’de bileşik cümleler, girişik, şart, ilgi ve iç içe bileşik cümleler olmak üzere dörde ayrılır. Yukarıdaki örnek yan cümleciğin fiilimsi olduğu girişik cümlelere bir örnektir. Yazılarınızda bunları kullanmak makalelerinizi daha akıcı olması konusunda size yardımcı olur. Örneğin ‘’Anladım ki bu değerler de aynı sonucu veriyormuş’’ cümlesi bir ilgi cümlesidir. Çekimlenmiş bir fiilden oluşan yan cümlecik, temel cümleye “ki” bağlacıyla bağlanmıştır.

İşaret Zamirleri
İşaret Zamirleri kişi isimleri dışında bütün nesne ve kavram isimlerinin yerini işaret anlamıyla tutan kelimelerdir. Temel  işaret zamirleri “bu, şu, o, bunlar, şunlar, onlar” dır.  Türkçe’de en çok kullanılan diğer işaret zamirleri ise bura, şura, ora, burası, şurası, orası, burada, şurada, orada, buradan, şuradan, oradan, burayı, şurayı, orayı, buralar, şuralar, oralar, gibi kelimelerdir.

Bu zamirler genelde ikinci cümlelerde kullanılır. Örneğin ‘’Veriler beklediğimizden yüksek çıktı. Bunlar gerçekten çok yüksek değerlerdi.’’  Burada ikinci cümledeki bunlar kelimesi verileri tanımlamaktadır.

Bağlaçlar makale yazımını kolaylaştırdığı gibi okuyucu için de daha rahat bir okuma deneyimi yaratır. Cümleleri birbirine bağlamak araştırmaları daha anlamlı ve okunabilir yapar. Bunları kullanmaktan çekinmeyin.

X

Ücretsiz makalelerinizi tükettiniz.

Araştırma yazarlığı ve akademik yayıncılık konusundaki tüm kaynaklarımıza sınırsız erişim sağlamak için ücretsiz üye olun:

  • 320 + blog makaleleri
  • 50+ Web Seminerleri
  • 10+ Uzman podcast
  • 10+ e-Kitap
  • 10+ Kontrol Listesi
  • 50+ İnfografikler