18

Bilimsel Yayınların Ticarileşmesi ve Bunun Etkileri

Bilimsel yayınların ne kadar büyük bir iş hacmi yarattığını geçmiş yazılarımızı takip edenler bilirler. Özellikle büyük yayınevlerinin milyar dolarlık ciroları bu işin ne derece büyüdüğünü gözler önüne seriyor. Yapılan araştırma miktarı günden güne artıyor; her bir araştırmacı yeni araştırmalarını duyurmak için makaleler yazıyor. Bunları yayınlayacakları dergilere, yayınevlerine de ihtiyaçları var. Bu fırsatı gören yatırımcılar da akademik yayınevlerine veya dergilere yatırım yapmaya başladılar. Özellikle dijital yayınlara olan ilgi hayli arttı.

Dijital içerik dünyası

Bilimsel yayınların geleceği artık dijitalleşmekten geçiyor. İnternet üzerinden dijital içerik yayınlayan platformlar da doğal olarak yatırımcıların ilgisini çekiyor. Son haftalarda Stanford Üniversitesi’nin bir girişimi olan HighWire’ın özel bir sermaye yatırımcısı tarafından satın alınmak istenmesi, bu talebe olan ilgiyi de gösteriyor. HighWire, üniversitelere ve yayıncılara akademik dergilerini geliştirebilecekleri ve saklayabilecekleri açık bir elektronik platform sunuyor.  HighWire’da herhangi bir basılı içerik bulunmuyor; platformdaki tüm içerik dijital formatta.

 

Bilimsel yayınların ticari bir ürüne dönüşmesinden sonra, bu yayınların dağıtıcılığını yapan şirketler de bu üründen pay alıyorlar. Özellikle söz konusu dijital içerikler için sunucu hizmeti veren ve online bilimsel içerik platformu olmayı hedefleyen şirketler dikkat çekiyor. Amerika’daki bazı büyük üniversiteler bile yayınevlerini kapatıp içeriklerini dijital platformlara taşımaya başlıyorlar. Bunun için de hazırda var olan platformlar ile anlaşmalar yapıyorlar. Böylece bu platformlar hem üniversitelerin üyeliklerinden hem de içerik saklama ve dağıtım hizmetlerinden para kazanıyorlar. Bilimsel dergilerin oluşturduğu ekonomi bu yüzden oldukça büyümüş durumda. Peki, araştırmacılar bu durumdan nasıl etkileniyor?

İşin içine ticaret ve para girdiği zaman ideallerinizden mecburen uzaklaşmak zorunda kalıyorsunuz ya da uzaklaştırılıyorsunuz. Yayıncıların araştırmacılara daha ilgi çeken konularda araştırma makalesi yazma konusundaki baskıları ya da sponsorların ve reklam verenlerin istekleri doğrultusunda yayınlanan makaleler bu durumu açıkça gözler önüne seriyor. Burada haliyle üniversitelere ve diğer akademik kurumlara büyük sorumluluk düşüyor. Çünkü bilimin ilerlemesi para ile değil, idealler ile olmalıdır.

X

Ücretsiz makalelerinizi tükettiniz.

Araştırma yazarlığı ve akademik yayıncılık konusundaki tüm kaynaklarımıza sınırsız erişim sağlamak için ücretsiz üye olun:

  • 320 + blog makaleleri
  • 50+ Web Seminerleri
  • 10+ Uzman podcast
  • 10+ e-Kitap
  • 10+ Kontrol Listesi
  • 50+ İnfografikler